Giao thông ở Nhật Bản
Đi làm, đi học bằng tàu điện
Nhật Bản khác Việt Nam ở chỗ hầu như rất ít người dùng xe máy. Lý do là vì hệ thống giao thông công cộng tại Nhật rất phát triển. Trong các thành phố lớn, bạn chỉ cần đi bộ 5 ~ 15 phút là sẽ ra được ga tàu gần nhất. Đi lại bằng tàu điện tại Nhật rất thuận lợi, vì một số lý do:
Thời gian chính xác tuyệt đối, có bảng thời gian đàng hoàng nên bạn có thể lên kế hoạch đi làm, đi chơi mà không lo trễ giờ
Giá cả phải chăng (tàu điện là một ngành mà các công ty tư nhân kinh doanh): Thường bạn phải trả 500 yên cho 30 phút đi tàu (vận tốc trung bình: 40 km/h)
Mùa hè có máy lạnh, mùa đông có máy sưởi ấm
Để đi lại quanh khu vực bạn sống như đi chơi, đi mua sắm, ... thì bạn nên có xe đạp (giá khoảng 10.000 yên). Vì đường phố bên Nhật trong các khu dân cư rất vắng, nên bạn có thể đi xe đạp thoải mái (điều này rất khác Việt Nam). Ngoài ra, ở các đường xe hơi chạy, bạn sẽ đi xe đạp trên vỉa hè cùng với người đi bộ. Vỉa hè ở Nhật Bản rất thông thoáng và người Nhật cũng rất có ý thức tránh xe nên bạn có thể đi mà không gặp trở ngại. Nếu bạn có xe đạp bạn có thể đạp đi khắp thành phố một cách dễ dàng. Có mấy việc bạn cần chú ý:
Người Nhật đi bên trái, nếu qua đường phải quan sát bên trái thay vì bên phải như Việt Nam
Tuyệt đối tuân thủ tín hiệu đèn đỏ. Nếu bạn vượt đèn đỏ mà bị tông xe thì thậm chí bạn còn phải bồi thường thiệt hại cho người kia vì bạn sai luật.
Xe buýt
Ở một số vùng ngoại ô và nông thôn thì bạn sẽ có thể phải đi xe bus (nếu bạn không có xe hơi). Ngoài ra trong thành phố cũng sẽ có một số tuyến xe buýt nếu đi tàu không tiện lợi. Tùy tuyến xe buýt mà cách trả tiền khác nhau:
Trả tiền trước: Đồng giá từ bến đầu tới bến cuối, ví dụ 200 yên / lượt
Trả tiền sau: Bạn lấy số khi lên xe buýt (có máy tự động, chỉ cần ấn nút), khi xuống bạn nhìn lên bảng điện tử của xe và trả đúng số tiền đó.
Cách đi tàu điện
Tàu điện của Nhật sử dụng vé để đi lại. Để đi tàu, bạn đến ga, sẽ có máy bán vé tự động (切符自動販売機 kippu jidou hanbaiki). Bạn bỏ tiền vào khe và máy sẽ hiện các giá vé bạn có thể mua. Bạn phải kiểm tra xem quãng đường bạn đi bao nhiêu tiền và ấn vào ô có cùng giá vé. Một vé từ tính (mặt trước ghi ngày tháng, ga mua vé, mặt sau màu đen của vật liệu từ tính) sẽ được máy nhả ra. Bạn cầm vé này qua cổng soát vé (改札 kaisatsu) tự động (nhét vào khe máy) và máy soát vé sẽ trả lại vé đã đục lỗ đầu bên kia. Nhớ cầm lại vé nhé! Khi tới ga đích, bạn xuống và nhét vé vào máy soát vé, máy sẽ nuốt vé luôn và bạn đi ra.
Nếu bạn mua vé tàu rẻ nhất và tới ga đích không xuống được vì không đủ tiền?
Cách 1: Bạn sẽ thấy có máy chỉnh tiền vé (精算機 seisanki), đưa vé của bạn vào khe như hướng dẫn, máy sẽ báo số tiền bạn cần bỏ thêm. Bạn bỏ tiền vào (lấy lại tiền lẻ nếu có) và máy sẽ trả lại vé mới cho bạn. bạn cầm vé này ra.
Cách 2: Bạn đến gặp nhân viên nhà ga ngồi ở cổng soát vé. Họ sẽ tính số tiền bạn phải trả thêm và mời bạn ra luôn hoặc cấp cho bạn một vé mới cho bạn ra.
Cách 3: Đạp cửa xông ra.... nhưng phải ráng tự làm tự chịu!
Ngoài dùng vé từ ra, bạn có thể dùng các thẻ trả trước như sau:
Thẻ từ trả trước: Bạn đăng ký thẻ từ và nạp tiền ở máy nạp tiền tự động ở ga. Mỗi lần đi bạn sẽ không cần mua vé nữa mà cứ thể bỏ thẻ từ vào máy soát vé. Tiền sẽ được trừ dần.
Thẻ giao thông (SUICA, ICOCA,....): Thẻ có các thông tin bên trong. Có cả loại thẻ nối với tài khoản ngân hàng hay tín dụng của bạn và tự động nạp tiền khi hết, tuy nhiên bạn đừng nên dùng thẻ này nếu không quen.
Nên sử dụng thẻ mua được từ máy bán vé. Bạn sẽ tốn khoảng 500 yên phí tiền thẻ. Bạn có thể nạp tiền trước ở máy bán vé và thay vì phải nhét vào khe máy như thẻ từ bạn chỉ cần áp thẻ lên ô tính tiền ở máy soát vé. Như vậy bạn cũng không cần lấy thẻ ra mà chỉ cần rút ví ra và áp ví vào, sẽ thuận tiện hơn thẻ từ.
Điện thoại di động: Một số điện thoại di động có tính năng dùng làm thẻ SUICA. Bạn chỉ cần đăng ký điện thoại của bạn và đi tàu bằng cách để điện thoại lên máy tính tiền. Tiền đi tàu của bạn sẽ được tính và trả chung với tiền điện thoại - tức là bạn không cần mang thẻ theo người và không cần nạp tiền luôn.
Đi khắp nước Nhật bằng tàu JR
Nhật Bản có một hệ thống đường sắt chạy thông suốt nước Nhật là hệ thống tàu JR (Japan Railway) - hệ thống tàu quốc doanh của Nhật. Tàu JR cũng chạy các tuyến chính ở trung tâm Tokyo. Bạn chỉ cần lên ga tàu JR là có thể đi khắp nước Nhật. Tất nhiên là bạn phải đổi tàu ở một số nơi trên đường đi. Mục đích đổi tàu là:
Đổi sang tuyến khác hoặc hướng khác
Đổi sang tàu chạy nhanh hơn (Nhật có nhiều tàu trên cùng tuyến với các trạm dừng khác nhau: Local kakutei sẽ dừng ở mọi ga, Express tokkyu sẽ chỉ dừng ở ga lớn, Semi-Express kaisoku sẽ dừng ở một số ga, ngoài ra còn có kyukou, jun-tokkyu,...)
Ví dụ: Đi từ ga Yokohama - ga Shizuoka (200 km) cần khoảng 3500 yên.
Xe buýt tốc độ cao
Bạn có thể đi liên tỉnh bằng xe buýt tốc độ cao (高速バス kousoku basu) chạy ban đêm với giá rất phải chăng, ghế ngồi thoải mái (có thể nằm ngả lưng ngủ). Bạn sẽ đặt vé online hay đặt ở đại lý bán vé bằng số điện thoại và email của bạn. Hãng xe bus sẽ gửi bạn thông tin địa điểm chờ, thời gian xuất hành cho bạn (ví dụ ga Shinjuku - Tokyo). Bạn đến đó và lên xe đi, sáng hôm sau tới nơi.
Ví dụ: Đi từ Aomori - Tokyo: 6000 yên ~ (600 km), Tokyo - Osaka (500 km): 6000 yên ~
Tàu siêu tốc shinkansen
Đây là hình thức giao thông cực kỳ thuận tiện, tuy nhiên chi phí không rẻ. Bạn sẽ lên ở các ga shinkansen (新幹線 shinkansen) (thường là các ga lớn như Shinagawa, Tokyo, Shinjuku,....) và mua vé tại phòng vé. Đi lại bằng shinkansen cũng giống như đi máy bay: Nhanh chóng, an toàn, không mệt mỏi. Ví dụ đi từ Tokyo đến Osaka sẽ mất khoảng 2 giờ rưỡi và tiền vé khoảng 20,000 yên.
Máy bay
Vé máy bay tại Nhật sẽ khá đắt, nhiều khi còn đắt hơn là đi du lịch nước ngoài. Bạn có thể đặt vé tại các trang web online.